អ្វី​ជា​ព្រលឹង?

អ្វី​ជា​ព្រលឹង?

ព្រលឹង គឺជាពាក្យដែលគេឯងគ្រប់គ្នាតែងលឺ និងតែងនិយាយ ប៉ុន្តែតើមានអ្នកណាខ្លះយល់ស៊ីជម្រៅពីវា? ដូច្នឹង សូម​ចាប់​ផ្តើម​សិក្សា​ពី​វា​នៅ​ទីនេះ។ ព្រលឹងមាន​២ដូច​ខាងក្រោម​៖

  • ទី​១ ប្រើ​ក្នុង​អត្ថន័យស្នេហា​បុរស​និង​ស្រ្តី​​ «ព្រលឹង​» មាន​ន័យថា ដែលជាទីស្រឡាញ់ស្មើជីវិត ឬ​ពេញ​ចិត្ត​ជីវិត​ថ្លើម​ថ្លៃ​ ដូច្នេះ​គេតែង​លឺ​ពាក្យថា «ពៅព្រលឹង ឬ​ព្រលឹងស្នេហ៌ស្នង» ជាដើម​ក្នុង​ចំរៀង​ កំណាព្យ ឬពាក្យពេចន៍​​ស្នេហា​ផ្សេង​ៗ​។ ក្រៅពី​នេះ​ បើ​ប្រើ​ក្នុង​ន័យ​សេចក្តីស្នេហា​ធំធេង​ចំពោះ​ប្រទេស​ជាតិ ឬ​​ចំពោះ​ពូជសាសន៌៍​មួយ​ ​«ព្រលឹង​» សំដៅ​ដល់​សេចក្តី​រុង​រឿង​ផ្នែក​សិល្បៈ​ វប្បធម៌ និង​គំនិត​ជាតិ​និយម​ ហេតុ​នេះ​ហើយ​គេតែង​ប្រើ​ពាក្យ «ព្រលឹង​ជាតិ​» ដើម្បី​ដាស់ស្មារតី​ជនជាតិ​ខ្លួន​អោយ​ភ្ញាក់រលឹក​ឡើង​នៅ​គ្រាដែល​មាន​ការ​អនុវត្តន៍​​ខុស​គន្លង​អ្វី​មួយ​។ ​
  • ទី២ ប្រើ​ក្នុង​ន័យ​ជាសាកល​ គឺសំដៅ​ដល់់​វិញ្ញាណ ឬដូងវិញ្ញាណ​របស់​មនុស្ស​ «ព្រលឹង​» ត្រូវ​គេ​អោយ​ន័យថា ជាដំណើរ​ជីវិត​ ឬ​សេចក្តីចំរើន​នៃ​ជីវិត​។ ក្នុងន័យ​នេះ មនុស្ស​ភាគ​ច្រើន​មាន​ជំនឿ​ថា បើ​សិន​ជា​មនុស្ស​អស់ព្រលឹង គឺស្មើ​និង​មនុស្ស​ស្លាប់ ឬ​​មនុស្ស​ដែលស្លាប់ព្រោះ​តែ​ព្រលឹង​របស់​គេ​បាន​ចេញ​ចាក​ពី​ខ្លួន​ ធ្វើអោយ​ខ្លួន​គេ​ក្លាយ​ទៅជា​របស់ដែល​គ្នា​នប្រយោជន៍​អ្វីតទៅទៀត ដូចជារទេះ​ដែល​បែកបាក់​ហើយ​ មិន​អាច​ប្រើការ​បាន​វិញ​ដូច្នេះឯង​។ ដូច្នេះព្រលឹង​ក្នុង​ន័យ​នេះ គឺ​ប្រៀប​ស្មើ​និង​ចរន្ត​ដ៏ស៊ាំញ៉ាំ​​ក្នុង​ខ្លួន​មនុស្ស​ ដែល​អាច​ដំណើ​រការបានដោយសារ​តែធាតុ​ទាំង​៤​ គឺ​ដី ទឹក​ ភ្លើង​ ខ្យល់​។ គេ​អាច​ចំណាំបានថា នៅ​ពេលដែលធាតុ​ណា​មួយ​នៃ​ធាតុ​ទាំង​៤​បាត់បង់​ ឬ​ចុះ​ខ្សោយ មនុស្ស​នោះ​ហាក់ដូចជា​មនុស្ស​ដែលបាត់ព្រលឹង​បន្តិច​ម្តង​ៗ ឬ​ហៅថា​មនុស្ស​ឈឺ​​។ ឧទាហរណ៍ បើ​ធាតុ​ភ្លើង​ឡើង​ខ្លាំង​ពេក គេហៅថា កើត​គ្រុន​ក្តៅ ឬថា​ព្រលឹងក្តៅ​ជាដើម​។

ជារួម​ «ព្រលឹង​» ក្នង​ន័យ​នេះ គឺជា​ចរន្តដ៏​​ស៊ាំញ៉ាំ ដែល​​​ជួយ​បង្កើត​ថាមពល បាន​មក​ពី​ធាតុទាំង៤​ (ដី ទឹក​ភ្លើង ខ្យល់​) ខុស​ស្រឡះ​ ពីទស្សនៈអ្នកប្រាជ្ញ​លោក​ខាងលិច ដែល​​ភាគ​ច្រើន​បានអោយ​ន័យថា «ព្រលឹង​» គឺជា​ថាម​ពល​។

គួរបញ្ជាក់ថា «ព្រលឹង» ត្រូវ​បានអ្នកប្រាជ្ញលោកខាងលិច ជាពិសេស​គម្ពីរប៊ីប របស់សាសនាគ្រិះ​បាន​អោយន័យថា «ថាមពល» គឺប្រៀបដូចជា​ភ្លើង​ទៀនដែលបង្កើតបានជាពន្លឺ​។ ចំនែក​ព្រះពុទ្ធ​បានពន្យល់ថា «ព្រលឹង» គឺ​​ឫសគល់នៃថាមពល​ គឺ​ប្រៀបដូចជា​សរសៃអំបោះ​នៃទៀនដែលអាចដុតអោយឆេះ​បង្កើតជា​ថាមពលភ្លើង និងពន្លឺ​… ដូច្នេះតើអ្នកយល់ថា​ទស្សនៈ​មួយណា​ស៊ីជម្រៅជាង​?​ តាមតែការពិចារណា​ទៅចុះ​។

ជាការពិត ​ពាក្យព្រលឹង មានទាក់ទង​យ៉ាងជិតស្និទ្ធ​ជា​មួយ​ពាក្យ «វិញ្ញាណ» រហូតមានអ្នកខ្លះបានប្រើពាក្យ​ទាំងពីនេះជាប់គ្នា គឺ «ព្រលឹងវិញ្ញាណ» ផងក៏មាន ព្រោះគេទំនងជាយល់ថា ព្រលឹង គឺ​មានន័យថាវិញ្ញាណ​។ ប៉ុន្តែ​ពាក្យទាំងពីរ​នេះ គឺខុស​គ្នាដាច់ស្រឡះ តែក័៏ពិបាកវែកញែក​ឲ្យ​ឃើញ​ណាស់ដែរ។ សូម​ចុច​ទីនេះ​ដើម្បីស្វែង​យល់​ពី​ «វិញ្ញាណ» !

ដោយ ច. សម្បត្តិ​